Bố chồng tôi mất vào một buổi chiều tháng Sáu oi nồng. Ông ra đi nhẹ nhàng, như một ngọn đèn tàn sau cả đời chắt chiu, nhường nhịn. Căn nhà cũ nằm cuối con hẻm nhỏ bỗng trống rỗng đến lạ. Tôi, chồng tôi – anh Thắng, và cậu em út của anh – Dũng, đều ngồi lặng lẽ bên di ảnh, nghe tiếng muỗi vo ve xen lẫn mùi nhang khói nồng nặc.
Bố mất, không để lại nhiều. Một cuốn sổ tiết kiệm cũ kỹ, hơn 40 triệu đồng, ông dặn lại rõ ràng trong bức thư run rẩy:
“Số tiền này bố để dành cho thằng Dũng cưới vợ. Anh chị đừng động vào, tội nghiệp nó…”
Dũng mới hai mươi sáu, lận đận chuyện tình duyên. Còn chúng tôi – hai vợ chồng ngoài ba mươi, cuộc sống chưa dư dả nhưng cũng đủ ăn. Tôi biết, bố thương đứa con út ấy nhất, có lẽ vì nó hiền lành, ít nói và thiệt thòi.
Lúc đầu, mọi thứ vẫn yên ả. Tôi tin chồng mình – anh Thắng – sẽ không làm điều gì trái với lời bố. Nhưng rồi, con người ta dễ thay đổi khi trước mặt là tiền, dù chỉ là chút ít.
1. Cơn cám dỗ trong bóng tối
Tối hôm đó, tôi nghe tiếng động khẽ trong phòng. Tiếng ngăn tủ gỗ mở, tiếng túi nilon sột soạt. Tôi bước ra, bắt gặp chồng đang cúi lom khom, tay cầm cuốn sổ tiết kiệm.
“Anh làm gì thế?” – tôi hỏi nhỏ, sợ đánh thức mẹ chồng đang ngủ trong phòng bên.
Anh giật mình, rồi cố tỏ ra bình thản – “Anh… anh chỉ xem lại thôi. Sổ để lâu, sợ ẩm mốc.”
Tôi nhìn thấy ánh mắt anh lấp lóe điều gì đó, không hẳn là buồn mà giống như một kẻ đang giằng co giữa lương tâm và lòng tham.
Hôm sau, tôi không thấy cuốn sổ đâu nữa. Anh bảo “đưa tạm ngân hàng giữ cho an toàn.” Tôi im lặng, nhưng trong lòng nổi lên nỗi nghi ngờ nặng trĩu.
Ba ngày sau, Dũng hỏi:
“Chị ơi, hôm trước bố dặn để lại tiền cho em… sổ ở đâu rồi ạ?”
Tôi nhìn chồng, anh tránh ánh mắt tôi, hắng giọng:
“Bố bảo để anh giữ, khi nào mày cưới thì anh lo cho. Lo xa làm gì.”
Dũng cúi đầu, lí nhí “dạ”, nhưng tôi thấy rõ đôi vai nó khẽ run.
2. Sáng hôm sau định mệnh
Đêm ấy, tôi không ngủ được. Tiếng mưa lộp độp ngoài hiên như gõ vào lòng tôi từng nhịp, nhói nhói. Tôi muốn hỏi thẳng, nhưng lại sợ đụng vào tự ái đàn ông.
Sáng sớm, khi tôi vừa chuẩn bị bữa sáng, một người đàn ông mặc áo sơ mi xanh bước vào nhà.
“Cho hỏi anh Thắng có nhà không? Tôi là cán bộ ngân hàng…”
Anh ta chìa ra tờ giấy – giấy xác nhận rút toàn bộ tiền trong sổ tiết kiệm của ông Nguyễn Văn Hòa, tức bố chồng tôi, vào ngày hôm qua. Người ký tên: Nguyễn Văn Thắng.
Mẹ chồng tôi đang nhâm nhi chén trà, nghe đến đó thì sững người, chén trà rơi xuống nền gạch vỡ tan.
Dũng đứng dậy, mặt trắng bệch:
“Anh… anh rút hết tiền của bố rồi à? Tiền bố để cho em cưới vợ đấy, anh ơi!”
Thắng tái mặt, lắp bắp:
“Anh chỉ… mượn tạm thôi. Anh định đầu tư làm ăn, lãi về anh trả lại gấp đôi…”
Căn nhà chìm trong im lặng. Mẹ chồng tôi bật khóc, giọng khàn đặc:
“Mày làm thế này, bố mày ở dưới suối vàng biết chuyện chắc không yên lòng đâu, con ơi…”
3. Khi niềm tin vỡ nát
Tôi nhìn chồng, cảm giác như người xa lạ. Anh vốn không phải người xấu, chỉ là… yếu lòng. Nhưng sự yếu lòng đó đã chạm đến điều thiêng liêng nhất: niềm tin và lời di nguyện cuối cùng của cha.
Dũng rời nhà ngay buổi trưa hôm ấy. Nó để lại mảnh giấy nguệch ngoạc:
“Em không trách anh, nhưng em không thể ở cùng người phản bội lời cha.”
Tối đến, mẹ ngồi trong góc nhà, mắt trũng sâu, không nói một lời. Tôi muốn dỗ dành, nhưng chính tôi cũng thấy tủi.
Anh Thắng im lặng, hút thuốc hết điếu này đến điếu khác. Khi tôi hỏi:
“Anh có biết mình sai ở đâu không?”
Anh chỉ nói khẽ:
“Anh chỉ muốn có cơ hội làm gì đó lớn… để mẹ và em có cuộc sống tốt hơn.”
Tôi bật cười trong nước mắt:
“Cơ hội nào được xây bằng lòng tham thì đều phải trả giá, anh ạ.”
4. Sự thật còn đau hơn thế
Ba ngày sau, ngân hàng báo tin – toàn bộ tiền anh đầu tư vào “dự án bạn bè giới thiệu” đã biến mất. Đó là một đường dây lừa đảo, và anh là một trong những người dính bẫy.
Công an đến nhà xác minh, hàng xóm kéo đến bàn tán. Mẹ chồng tôi sốc đến mức ngất lịm. Khi tỉnh lại, bà chỉ nói một câu mà tôi nhớ mãi:
“Cha mày cả đời làm lụng, đến khi chết vẫn nghĩ cho em mày… Vậy mà mày biến tấm lòng ấy thành nỗi nhục.”
Sau vụ đó, anh Thắng phải bán chiếc xe máy duy nhất để trả một phần nợ. Dũng vẫn không về. Mẹ chồng thì lặng lẽ thu dọn bàn thờ, cất bức di ảnh của chồng lên cao hơn, như sợ ông nhìn thấy cảnh này mà đau lòng.
5. Khoảnh khắc chuộc lỗi
Một buổi chiều, anh Thắng tìm đến tôi, ánh mắt trũng sâu:
“Anh muốn đi tìm Dũng. Anh phải xin lỗi nó.”
Tôi không ngăn. Đôi khi, người ta chỉ thực sự tỉnh ngộ khi đối diện với nỗi mất mát không thể cứu vãn.
Anh đi suốt mấy ngày, rồi quay về cùng Dũng. Hai anh em không nói nhiều, chỉ nhìn nhau, rồi ôm chặt. Cả căn nhà lặng đi, chỉ nghe tiếng nấc nghẹn.
Tối đó, Thắng đến trước bàn thờ bố, thắp nén nhang và khấn:
“Bố ơi, con sai rồi. Con vì lòng tham mà khiến gia đình tan nát. Con xin hứa, con sẽ làm lại, dù phải từ con số không.”
Dũng đứng sau, giọng nghẹn ngào:
“Thôi, anh. Tiền mất rồi thì kiếm lại được. Chỉ cần anh thật lòng, em tin bố dưới kia cũng tha thứ.”
Tôi nhìn cảnh ấy, bỗng thấy lòng nhẹ đi. Trong bi kịch ấy, ít ra họ vẫn còn tình máu mủ, và cơ hội để làm lại.
6. Kết thúc – và khởi đầu mới
Một năm sau, Dũng cưới vợ. Đám cưới giản dị, tổ chức ngay trong sân nhà. Mẹ chồng cười – nụ cười hiền hậu mà lâu lắm rồi tôi mới thấy lại. Anh Thắng chạy đôn đáo lo liệu, tự tay dựng phông, treo đèn. Không ai nhắc đến số tiền năm xưa nữa, như thể tất cả đã tan vào khói hương trên bàn thờ bố.
Tôi biết, vết thương lòng vẫn còn đó, nhưng có những nỗi đau không cần quên – chỉ cần học cách sống cùng nó, để nhắc mình đừng sai lần nữa.
Tối muộn, tôi bước ra hiên, thấy anh Thắng ngồi trầm ngâm, nhìn lên bức di ảnh cha. Tôi khẽ đến bên, đặt tay lên vai anh.
Anh nói nhỏ:
“Nếu hôm đó anh không làm điều dại dột… chắc bố sẽ tự hào về anh hơn.”
Tôi mỉm cười:
“Bố đã tự hào rồi – vì anh biết nhận lỗi, biết đứng dậy.”
Ngoài kia, trăng lên, sáng đến lạ. Ánh trăng chiếu lên bàn thờ, hắt vào bức thư cũ của cha – tờ giấy vàng úa nhưng vẫn còn nguyên dòng chữ run run:
“Con người ta giàu nghèo không ở tiền, mà ở cái tâm. Giữ được lòng ngay thẳng, ắt sẽ có phúc.”
Tôi nhìn chồng, thấy trong mắt anh ánh lên tia sáng – tia sáng của một người từng vấp ngã nhưng đang tìm lại chính mình.
Tổng kết chủ đề nhân văn:
Câu chuyện khép lại bằng sự chuộc lỗi và thức tỉnh. Tiền có thể mất, danh dự có thể tổn thương, nhưng nếu con người còn biết nhận lỗi và hướng thiện, thì vẫn còn hy vọng. Bi kịch không phải là mất mát, mà là khi người ta không dám đối diện với sai lầm của mình.
