1.
Con ngõ nhỏ ở ngoại ô Bắc Ninh vẫn sáng đèn vào lúc 11 giờ đêm. Tiếng xe máy cà tàng dừng trước cửa làm hai đứa trẻ giật mình chạy ra.
“Mẹ ơi! Mẹ lại đi ship muộn thế!” – bé Na, 9 tuổi, ôm chặt lấy chân mẹ.
Lan cười, gạt giọt mồ hôi trên trán:
“Không muộn đâu. Mai đóng tiền học thêm đấy.”
Thằng Bin, 6 tuổi, còn đang buồn ngủ nhưng vẫn cố cầm chiếc hộp cơm đã nguội ngắt:
“Con để dành cho mẹ. Mẹ ăn đi rồi ngủ.”
Lan mỉm cười. Bốn năm nay, nụ cười ấy đã trở thành thứ duy nhất cô còn đủ sức để trao cho con.
Chồng cô đi Nhật theo diện kỹ sư công trình. Ngày trước khi bay, anh nắm tay vợ mà nói:
“Anh hứa mỗi tháng gửi em 40 triệu. Ba năm là đủ tiền trả nợ, sửa nhà, lo cho hai con. Cố gắng đợi anh.”
Lan tin. Tin đến mức đi vay lãi ngoài thêm 150 triệu để phụ chồng chi phí xuất khẩu lao động. Cô ôm hai con vào lòng, đêm nào cũng nhủ: “Rồi mọi thứ sẽ ổn.”
Nhưng bốn năm trời… một đồng cũng không thấy.
Tin nhắn gửi đi nhiều đến mức cô thuộc lòng cả các mẫu câu:
“Anh ơi tháng này thế nào?”
“Công việc có ổn không?”
“Gửi cho em một ít để đóng học cho con nhé…”
Nhưng hồi đáp chỉ là những câu cụt ngủn:
“Dạo này công ty chậm lương.”
“Anh đang thiếu việc.”
“Chờ anh chút.”
Dần dần, anh không còn trả lời nữa.
Lan từng giận, từng khóc, từng sợ chồng đã có người khác. Nhưng rồi mọi cảm xúc đều bị đè nặng bởi một thứ khác: tiền.
Không có tiền, cô chỉ còn cách làm ca ngày ở khu công nghiệp, ca tối chạy ship. Có hôm ngất xỉu ngoài cổng, đồng nghiệp phải gọi người nhà đến đón. Nhưng Lan không dám nghỉ.
“Con mình mà bỏ học thì tội lắm.” – cô nghĩ.
Chồng ở đâu? Đang sống thế nào? Cô không còn biết.
2.
Một ngày cuối thu, khi Lan vừa tan ca, điện thoại reo. Số lạ.
“Lan phải không? Chồng em… về rồi. Ngày mai anh ấy bay xuống Nội Bài.”
Tim Lan đập thình thịch. Suốt bốn năm, cô tưởng mình sẽ khóc khi nghe tin ấy. Nhưng giờ đây, sự mệt mỏi khiến cô chỉ thở dài:
“Vâng, em biết rồi.”
Na và Bin thì háo hức:
“Bố về thật hả mẹ? Bố có mua quà không?”
“Bố có cao lên không? Bố có nhớ con không?”
Lan xoa đầu con, cố nặn ra nụ cười.
“Bố về rồi, mọi chuyện sẽ ổn.”
Nhưng chính cô cũng không tin điều đó.
3.
Sân bay hôm ấy đông nghịt. Lan đứng giữa biển người, tim như thắt lại khi thấy một dáng người gầy gò, đeo balo bạc màu bước ra.
Đó là Hoàng – chồng cô.
Anh gầy đi gần chục ký, da sạm đen, tóc mọc lởm chởm. Nhưng điều khiến Lan ngạc nhiên nhất là… ánh mắt anh sợ sệt, như người vừa bước ra từ một nơi tối tăm nào đó.
Anh nhìn vợ con, môi run run:
“Anh… về rồi.”
Na chạy đến ôm bố. Bin bám lấy chân anh. Lan đứng im, lúng túng không biết phải ôm hay trách, phải khóc hay phải giữ thể diện.
Trên đường về, Hoàng ngồi sau xe, im lặng.
Lan cố gắng mở lời:
“Bốn năm rồi anh… không gửi gì. Có chuyện gì sao?”
Hoàng không trả lời. Mãi đến khi xe về gần nhà, anh mới buông một câu:
“Để tối anh nói.”
4.
Bữa cơm đầu tiên sau bốn năm trở thành bữa cơm im lặng nhất đời Lan. Hai đứa nhỏ ríu rít kể chuyện. Lan gắp thức ăn cho chồng. Hoàng thì ăn từng miếng nhỏ như người mất khẩu vị.
Khi con đã ngủ, Lan mới ngồi xuống.
“Anh nói đi. Em chịu được rồi.”
Hoàng cúi đầu, hai bàn tay siết chặt. Rất lâu sau, anh mới mở miệng:
“Anh… không phải đi kỹ sư công trình.”
“Gì cơ?”
“Anh bị môi giới lừa. Sang đó, họ giữ hộ chiếu, bắt anh làm chui ở xưởng tái chế kim loại. Làm 12 tiếng một ngày. Lương trả theo sản phẩm. Tiền ăn, tiền ở, tiền phí đều trừ hết. Anh nợ chủ. Anh không gửi gì về được…”
Lan sững người.
“Anh nói gì cũng được. Nhưng ít nhất anh phải liên lạc với em. Bốn năm trời! Anh có biết em đã sống thế nào không?”
Hoàng run rẩy:
“Hộ chiếu bị giữ. Điện thoại bị thu. Anh chỉ được dùng lúc riêng tư. Nhưng… nhưng mà…”
“Nhưng gì?”
“Anh… xấu hổ. Anh sợ em thất vọng. Sợ em biết anh bị lừa, biết anh không lo được cho vợ con. Mỗi lần nhìn bàn tay rách toạc, anh lại tự nhủ: ‘Làm thêm chút nữa, mai mốt có tiền, gửi một thể.’ Rồi… rồi kéo dài đến bây giờ.”
Lan cười nhạt.
“Em không cần anh gửi một cục tiền. Em cần anh nói thật.”
“Anh biết.” – Hoàng bật khóc – “Anh sai rồi. Lan ơi… cho anh xin lỗi.”
Nếu là một năm trước, Lan có thể đã ôm anh. Nhưng bây giờ, bao nhiêu vết chai trên tay, bao nhiêu lần chạy xe trong đêm mưa, bao nhiêu giọt nước mắt của hai đứa con… tất cả khiến lòng cô rỗng toác.
Cô đứng dậy.
“Anh ngủ đi. Em mệt.”
5.
Hoàng tưởng rằng ngày trở về sẽ là ngày gia đình đoàn tụ. Nhưng những ngày sau đó, anh mới hiểu: bốn năm không liên lạc đủ để biến anh thành người xa lạ trong chính nhà mình.
Anh cố gắng làm việc nhà, chơi với con, xin việc làm. Nhưng trong mắt Lan, anh vẫn lúng túng như người khách.
Hôm ấy, khi Lan chuẩn bị đi ship đơn cuối cùng, Hoàng giữ tay vợ:
“Để anh đi. Em nghỉ đi.”
Lan rút tay lại.
“Anh nghỉ bốn năm rồi.”
Câu nói ấy như nhát dao.
Hai vợ chồng cãi nhau. Hoàng hét lên:
“Anh đâu có muốn bị lừa! Anh đâu có muốn làm chui! Anh sống từng ngày như địa ngục!”
Lan cũng bật khóc:
“Còn em thì sao? Em sống thiên đường chắc? Hai đứa nhỏ hỏi bố mỗi ngày. Em phải nói sao? Em phải làm sao khi không có nổi 300 nghìn đóng học cho con?”
Hoàng nghẹn lời.
“Anh xin lỗi… anh sai hết.”
“Em không cần lời xin lỗi. Em chỉ cần biết… bây giờ anh định làm gì?”
Hoàng khựng lại. Anh không có câu trả lời.
6.
Một tối cuối tuần, Lan đi họp phụ huynh về muộn. Bước vào nhà, cô nghe tiếng Na khóc.
“Bố không cho con đi học thêm nữa! Con muốn đi học mà!”
Lan nhìn Hoàng:
“Sao anh lại cấm?”
Hoàng nói nhỏ:
“Anh xem lại chi tiêu nhà mình… Mỗi tháng em tốn gần 3 triệu cho học thêm. Anh nghĩ mình chưa có thu nhập ổn định thì… để sau cũng được.”
Lan sững lại.
“Anh đi bốn năm không gửi gì. Giờ về còn muốn cắt cả tương lai của con?”
“Anh chỉ muốn lo cho gia đình trước…”
“Em đã lo một mình bốn năm rồi! Anh vừa về mà đã muốn quyết định sao? Anh có biết con học thêm vì sao không? Vì nó muốn thi vào trường tốt! Em không cho nó nghỉ!”
Hoàng im lặng. Nhưng nét mặt anh lúc đó có gì đó là lạ… như một sự giận dữ bị nén lại, xen lẫn bất lực.
Lan bỗng thấy sợ.
7. Twist bắt đầu hé lộ.
Đêm đó, Lan khó ngủ. Cô nghĩ mãi về ánh mắt Hoàng.
Không phải ánh mắt của người chồng cảm thấy có lỗi.
Không phải ánh mắt của người đàn ông vừa trải qua khổ cực.
Mà giống như… một người đang che giấu điều gì đó.
Vài ngày sau, Lan phát hiện một điều khiến tim cô rơi xuống đáy:
Hộ chiếu của Hoàng không bị giữ. Nó nằm trong balo của anh.
Lan lặng người. Anh đã nói dối.
Cô bắt đầu để ý hơn.
Hoàng thường ra ngoài buổi tối với lý do “đi tìm việc.”
Anh hay giật mình khi có số lạ gọi đến.
Và một lần, Lan nghe lỏm được đoạn thoại:
“Ông đừng gọi nữa! Tôi bảo tôi không liên quan rồi!”
“… Không! Đừng dính đến gia đình tôi!”
Lan thấy gai sống lưng.
Rồi một buổi trưa, khi Lan đang gấp áo quần của chồng, một tờ giấy rơi ra từ túi quần.
Đó là hóa đơn chuyển tiền – gửi từ Nhật về Việt Nam, đều đặn… trong ba năm.
Số tiền tổng cộng lên đến hơn 600 triệu.
Người nhận: Nguyễn Thị Mai.
Lan chưa từng nghe tên đó.
Tim cô như bị bóp nghẹt.
“Vậy suốt bốn năm… tiền anh kiếm được… là gửi cho ai?”
8.
Lan không đánh ghen, không làm ầm.
Cô chỉ im lặng quan sát.
Một tuần sau, vào một buổi tối Hoàng nói đi nộp hồ sơ xin việc, Lan lén theo sau.
Anh đi đến một khu trọ cũ bên trong thành phố. Cô đứng nấp sau một bức tường.
Một người phụ nữ trẻ bế một bé trai khoảng tầm 3 tuổi mở cửa.
Lan sụp xuống.
Hoàng bước vào phòng, bế đứa trẻ lên, hôn vào trán nó.
Đứa bé cười:
“Bố!”
Lan buốt sống lưng.
Tiếng Mai vang lên:
“Anh phải nói với vợ đi. Không thể kéo dài như thế này mãi.”
Hoàng ngồi phịch xuống ghế:
“Anh biết. Nhưng cô ấy đã vất vả quá rồi. Anh không biết phải bắt đầu thế nào…”
Mai thở dài:
“Con anh cũng cần danh phận.”
Lan không thể nghe thêm. Cô quay lưng bỏ chạy trong đêm, tiếng gió rít qua tai như muốn xé toạc cả lồng ngực.
9. Twist thứ hai – sự thật thật sự.
Lan nghĩ mình đã biết tất cả.
Nhưng cô chưa biết gì cả.
Ngày hôm sau, cô dọn đồ.
“Anh ký đơn ly hôn đi.”
Hoàng hoảng hốt:
“Lan, nghe anh nói đã!”
“Em không muốn nghe!”
“Không phải như em nghĩ! Đứa bé đó… không phải con anh!”
Lan bật cười chua chát:
“Anh còn định nói dối đến bao giờ?”
Hoàng run rẩy:
“Mai từng làm chung xưởng với anh. Cô ấy bị chủ bóc lột, bị đánh đập. Cô ấy có thai với người quản lý – một kẻ bạo lực. Hắn không nhận con, còn định bán Mai cho một xưởng khác.”
Lan sững lại.
“Anh… chạy trốn cùng cô ấy. Tiền anh kiếm được, anh gửi cho mẹ Mai giữ, để dành nuôi bé. Anh không dám nói với em vì… vì anh sợ em nghĩ anh phản bội.”
Lan lắp bắp:
“Còn việc anh bế đứa bé?”
“Anh thương nó. Nhưng nó không phải con anh.”
“Còn việc anh nói ‘đừng dính đến gia đình tôi’ trên điện thoại?”
Hoàng thở dài:
“Đó là bọn môi giới bất hợp pháp. Chúng đòi tiền ‘chuộc’ vì anh bỏ trốn cùng Mai. Anh không trả. Chúng dọa về Việt Nam sẽ tìm đến em và hai con.”
Lan choáng váng.
Từng mảnh ghép rơi vào vị trí.
Hoàng không phải kẻ ngoại tình.
Nhưng anh là kẻ… sợ hãi, tuyệt vọng, yếu đuối.
Và vì yếu đuối nên đã để vợ con chịu đựng một mình suốt bốn năm.
Lan khóc. Hoàng cũng khóc.
10.
Hoàng quyết định tự ra công an trình báo toàn bộ chuyện bị lừa, làm chui, bị đe dọa. Anh cũng giúp Mai và đứa trẻ làm thủ tục bảo vệ theo diện nạn nhân của nạn buôn lao động.
Lan đứng nhìn anh từ xa. Lần đầu tiên trong bốn năm, cô thấy người đàn ông ấy trưởng thành.
Tối đó, Hoàng trở về, nói nhỏ:
“Lan… anh không xin em tha thứ ngay. Nhưng anh muốn bắt đầu lại. Từ đầu. Nếu em cho phép.”
Lan nhìn hai con đang ngủ. Nhìn căn nhà cũ nhưng ấm. Nhìn người chồng gầy gò nhưng lần đầu dám đối diện sự thật.
Cô nói:
“Gia đình… là để quay về.
Nhưng để ở lại hay không… anh phải chứng minh bằng cả phần đời còn lại.”
Hoàng gật đầu, nước mắt lăn dài.
Không ai biết tương lai sẽ ra sao. Nhưng ít nhất, lần này, họ đối diện với nhau bằng sự thật – thứ mà bốn năm trước Hoàng đã đánh mất.
Và điều nhỏ bé ấy… có thể chính là cơ hội để họ cứu lấy gia đình.
