Người phụ nữ dân tộc đến công ty lớn nhất nhì Hà Nội xin việc nhưng bị mọi người không thèm nhìn vì không có bằng cấp, nói năng q-u-ê m-ùa và ngay sau đó ai cũng phải hối hận
Buổi sáng đầu tháng Ba, một người phụ nữ ăn mặc giản dị, tay xách túi vải bạc màu, lặng lẽ bước qua cổng tòa nhà kính lộng lẫy – nơi đặt trụ sở của tập đoàn thương mại điện tử lớn nhất nhì Hà Nội.
Chị đi đôi dép nhựa màu cháo lòng, tóc búi gọn sau gáy bằng sợi dây thun cũ, giọng miền Trung đặc sệt khiến cô lễ tân phải hỏi lại ba lần mới hiểu.
— Chị đến xin việc? Có lịch hẹn không?
Chị lúng túng lắc đầu, m-óc ra mảnh giấy ghi bằng tay địa chỉ công ty. Người ta bảo chị lên đây, thử v-ận m-ay.
Không ai tin một người kh-ông b-ằng cấp, chẳng giỏi công nghệ, nói năng qu-ê m-ù-a, lại dám bước vào nơi nhân sự toàn tốt nghiệp Ivy League hoặc chí ít cũng từng du học vài năm.
Chị bị đưa xuống bếp.
Bếp công ty nằm tầng trệt, ít ai lui tới. Căn bếp lặng như một góc bị bỏ quên trong tòa nhà bảy mươi phần trăm diện tích là kính và máy lạnh.
Chị bắt đầu từ việc rửa bát, quét sàn. Lúc rảnh, chị tranh thủ mang theo ít rau muống, mớ cá đồng, bó sả, quả cà từ quê gửi lên. Giờ nghỉ trưa, chị nấu thêm nồi cơm, kho nồi cá, đặt cạnh góc tường: “Ai ăn thì ăn, không tính tiền.”
Ban đầu, chẳng ai để ý. Người ở đây quen đồ ăn healthy đựng trong hộp thủy tinh, đong từng gam calories. Nhưng rồi, một hôm, trời mưa tầm tã, gió lùa l-ạnh ngắt, cô nhân viên IT tò mò mở nắp nồi đất, hớp thử miếng canh chua cá rô. Đến chiều, cô mang bát xuống trả và nói nhỏ:

— Cô ơi, giống hệt mẹ cháu nấu…
Từ hôm đó, nồi cơm đặt góc bếp cứ hết veo. Người ta xì xào bảo nhau: “Trưa ăn với cô Huệ cho ấm bụng.” Cô Huệ – cái tên bắt đầu len lỏi qua tầng nọ tầng kia.
Rồi một ngày có cuộc họp lớn. Một nhà đầu tư ngoại quốc – gốc Việt – đến tham quan công ty. Anh là người kín tiếng, khó tính, từng từ chối hàng chục start-up chỉ vì cảm thấy “thiếu h-ồn cố-t”.
Buổi họp kết thúc n-h-ạt nh-ò-a. Đúng lúc mọi người lo nhà đầu tư sẽ lắc đầu rời đi, thì anh lại hỏi:
— Ở đây… ai nấu món cá kho đặt dưới bếp vậy?……..
— Ở đây… ai nấu món cá kho đặt dưới bếp vậy? – Vị nhà đầu tư đột ngột dừng chân, giọng trầm khàn vang lên, phá tan bầu không khí căng thẳng.
Mọi ánh mắt đổ dồn về phía giám đốc điều hành, người đang cố gắng giữ nụ cười chuyên nghiệp. Ông lắp bắp:
— Dạ… đó là… một người giúp việc mới ở bộ phận bếp ạ. Chắc là…
Nhà đầu tư không để ông nói hết câu, đã sải bước về phía cầu thang dẫn xuống tầng trệt. Cả phòng họp ngơ ngác nhìn theo.
Khi vị khách quý xuất hiện ở căn bếp nhỏ, cô Huệ đang cặm cụi rửa chồng bát đĩa. Thấy bóng người cao lớn đứng ở cửa, chị vội vàng lau tay vào tạp dề, bối rối cúi đầu:
— Dạ… cháu chào…
Nhà đầu tư tiến lại gần, nhìn thẳng vào mắt chị, giọng đầy vẻ ngạc nhiên và xúc động:
— Cô… cô là người nấu món cá kho này sao? Mùi vị… y hệt như bà nội tôi nấu ngày xưa ở làng quê.
Cô Huệ ngước lên, đôi mắt nâu sẫm ánh lên vẻ dịu dàng:
— Dạ… món này cháu học từ mẹ cháu. Ở quê cháu, nhà nào cũng nấu vậy.
Vị nhà đầu tư gật đầu chậm rãi, một thoáng buồn man mác hiện lên trên gương mặt cương nghị. Ông hỏi chuyện cô Huệ về quê hương, về những món ăn dân dã, về cuộc sống khó khăn nhưng đong đầy tình người. Càng nghe, ông càng cảm nhận được sự chân chất, mộc mạc và tấm lòng thơm thảo của người phụ nữ đứng trước mặt.
Sau cuộc trò chuyện kéo dài gần một tiếng, nhà đầu tư quay trở lại phòng họp. Lần này, thái độ của ông hoàn toàn khác. Ông không nói về những con số, những chiến lược kinh doanh khô khan nữa. Thay vào đó, ông kể về hương vị quê hương, về những giá trị văn hóa truyền thống đang dần bị lãng quên trong cuộc sống hiện đại.
— Các bạn biết không, – giọng ông trầm ấm, – đôi khi, những điều tưởng chừng như nhỏ bé, giản dị nhất lại chính là thứ chạm đến trái tim con người ta mạnh mẽ nhất. Món cá kho của cô ấy không chỉ là một món ăn, mà còn là cả một trời ký ức, một phần văn hóa của dân tộc ta.
Rồi ông nhìn thẳng vào ban lãnh đạo công ty:
— Tôi quyết định đầu tư vào công ty của các bạn. Nhưng với một điều kiện…
Cả phòng họp im phăng phắc, hồi hộp chờ đợi.
— Tôi muốn cô Huệ… trở thành người phụ trách bếp ăn của công ty. Không chỉ nấu những bữa trưa, mà còn mang đến đây cả hương vị quê nhà, sự ấm áp và sẻ chia. Tôi tin rằng, một công ty muốn phát triển bền vững, không chỉ cần những con số lợi nhuận, mà còn cần những giá trị nhân văn sâu sắc.
Lời đề nghị của nhà đầu tư khiến tất cả mọi người sững sờ. Họ – những người luôn tự hào về bằng cấp, về sự hiện đại và chuyên nghiệp của mình – chưa bao giờ nghĩ rằng, một người phụ nữ dân tộc giản dị, với giọng nói “quê mùa” lại có thể đóng một vai trò quan trọng đến vậy trong sự phát triển của công ty.
Ngay sau cuộc họp, giám đốc điều hành đích thân xuống bếp, mời cô Huệ lên phòng làm việc. Lời lẽ của ông vô cùng chân thành và kính trọng. Cô Huệ, từ một người bị xem thường, bỗng chốc trở thành người được cả công ty quý mến.
Bếp ăn của công ty từ đó trở nên ấm cúng và rộn rã hơn bao giờ hết. Những món ăn dân dã, đậm đà hương vị quê hương do cô Huệ nấu luôn được mọi người háo hức chờ đợi. Giờ nghỉ trưa không còn là những bữa ăn vội vã, lạnh lẽo nữa, mà trở thành khoảng thời gian để mọi người quây quần bên nhau, trò chuyện và thưởng thức những món ăn ngon.
Những người từng khinh thường cô Huệ ngày nào, giờ đây đều tìm đến chị, không chỉ để ăn những món ăn ngon, mà còn để lắng nghe những câu chuyện giản dị về cuộc sống, về tình người. Họ nhận ra rằng, giá trị của một con người không nằm ở bằng cấp hay địa vị, mà nằm ở tấm lòng và những gì họ mang lại cho cộng đồng.
Câu chuyện về người phụ nữ dân tộc và món cá kho đã trở thành một bài học sâu sắc cho tất cả mọi người ở công ty. Họ hiểu rằng, sự hối hận lớn nhất không phải là những sai lầm trong công việc, mà là sự đánh giá phiến diện và sự thờ ơ đối với những người xung quanh. Và đôi khi, những điều kỳ diệu lại đến từ những nơi mà người ta ít ngờ tới nhất.