Trong một ngôi nhà cũ kỹ nằm sâu trong con hẻm nhỏ của Sài Gòn, gia đình tôi đã sống qua bao thăng thăng. Cha tôi, ông Minh, là một người đàn ông khắc khổ, từng làm thợ sửa xe máy để nuôi bốn người và chúng tôi không lớn sau khi mẹ mất vì tai nạn giao thông cách đây mười lăm năm. Anh cả Hùng, 35 tuổi, là trụ cột kinh tế của gia đình, làm quản lý ở một công ty xây dựng, nhưng anh hay Ngọn lửa và luôn nghi ngờ mọi người xung quanh. Chị hai Mai, 32 tuổi, là giáo viên tiểu học, dịu dàng nhưng hay lo lắng về tương lai. Em trai thứ ba, Tuấn, 28 tuổi, đang thất nghiệp sau khi công ty phá sản, thường xuyên lười biếng với anh Hùng vì chuyện tiền bạc. Còn tôi, Lan, 25 tuổi, con út, làm nhân viên văn phòng, luôn là “người hòa giải” trong nhà. Chúng tôi yêu thương nhau, nhưng những năm gần đây, áp lực tài chính đã tạo không khí gia đình căng thẳng. Cha thường nói: “Gia đình là tất cả, đừng để tiền bạc làm nứt rạn”.
Cha bị ung thư gan giai đoạn cuối. Những ngày cuối đời, ông nằm trên giường bệnh, cơ gầy guộc, da vàng vọt. Anh em chúng tôi thay phiên chăm sóc, nhưng cha chỉ muốn nói chuyện riêng với tôi. Một buổi chiều mưa tầm tầm, khi anh Hùng và chị Mai đi mua thuốc, cha kéo tôi lại gần, giọng yếu ớt nhưng hiển quyết: “Lan con, cha có chuyện quan trọng. Két sắt ở nhà, mật khẩu là 12061980 – ngày cha gặp mẹ con lần đầu. Chỉ con biết thôi, đừng nói với anh em. Cha tin con nhất, con sẽ biết phải làm gì.” Tôi ngạc nhiên, hỏi tại sao không phải anh cả, nhưng cha lắc đầu: ” Chúng ta nó… phức tạp hơn con nghĩ. Hứa với cha đi.” Tôi hứa, nước mắt thư giãn. Cha trả cười, ôm chặt tay tôi: “Nhớ nhé, mở nó khi cha đi rồi.”
Đêm đó, cha ra đi bình yên trong giấc ngủ. Cả cơn đau, tang lễ diễn ra đơn giản. Anh Hùng lo liệu mọi thứ, nhưng tôi nhận thấy anh ấy hay nhìn thẳng vào góc nhà nơi đặt hộp đựng sắt cũ kỹ, phủ bụi. Chị Mai Suốt suốt, còn Tuấn thì thầm lì, hút thuốc liên tục. Sau tang lễ, anh em bắt đầu bàn chuyện chia tài sản. Anh Hùng nói: “Cha để lại cái két sắt, chắc có tiền tiết kiệm. Chúng ta phải mở nó ra, chia đều.” Chị Mai gật đầu: ” Đúng rồi, gia đình mình khó khăn lắm.” Tuấn Cá: “Anh nghĩ em tham à? Nhưng phải công bằng.” Tôi im lặng, nhớ lời chau. Tôi nói mình mệt, cần nghỉ yên, và hẹn mai bàn tiếp.
Nửa đêm, khi cả nhà đã ngủ, tôi lẻn xuống phòng khách. Tim đập thình thịch, tôi quay số mật khẩu: 1-2-0-6-1-9-8-0. Cánh cửa sổ kêu “cạch” một cách khô khốc. Bên trong không phải tràn tiền mặt hay vàng bạc như tôi tưởng. Chỉ có một phong bì cũ kỹ, phong kín, đề dòng chữ chạy bằng bút chì của cha: “Dành cho Lan, con gái yêu của cha.” Bên dưới là một cuốn sổ tiết kiệm khoảng 500 triệu đồng – số tiền tích lũy cả đời – và một tờ giấy chúc công chứng, chia đều tài sản cho bốn anh em. Nhưng phong bì kia… tôi chạy chạy mở ra.
Bên trong là một bức thư dài ba trang, viết tay, viết chữ nguệch ngoạc vì bệnh tật. Cha kể về quá khứ: “Lan con, cha viết những dòng này vì cha biết thời gian không còn nhiều. Mẹ con mất đây cách 15 năm, nhưng sự thật là… tai nạn đó không phải ngẫu nhiên. Mẹ con ngoại tình với một người đàn ông khác ông, và Hùng – anh cả của con – không phải con cọ của cha. Hùng là con của mẹ với người đó. Cha phát hiện khi Hùng 5 tuổi, nhưng cha yêu mẹ, yêu Hùng như con mình. Cha tha thứ, dạy nó như con đây, cha biết Hùng đang gặp khó khăn, no biển thủ công ty, và có thể tính bán nhà để trả nợ. Cha sợ nếu anh biết sự thật, nhà ta sẽ tan nát. Con là con công bằng, hiền lành nhất, cha tin con sẽ xử lý.
Tôi sốc nặng, ngồi phịch xuống sàn, nước mắt tuôn rơi. Hùng không phải con ruột? Và anh ấy biển thủ tiền? Cha đã biết hết, nhưng vẫn yêu thương, vẫn chia đều di chúc. Tôi ôm thư vào lòng, nhớ những kỷ niệm: Cha dạy Hùng sửa xe từ nhỏ, khen Hùng giỏi giang; cha an ủi Mai khi chị thất tình; cha mắng Tuấn nhưng vẫn cho tiền học đại học; và cha luôn gọi tôi là “công chúa nhỏ”. Tất cả chỉ là vỏ bọc để che giấu nỗi đau.
Sáng hôm sau, anh em thức dậy sớm, ép tôi mở két. Tôi cố giấu thư, nhưng anh Hùng cáu: “Em giấu gì đấy? Cha để lại cho cả nhà mà!” Trong lúc giằng co, phong bì rơi ra. Chị Mai nhặt lên, đọc to. Không khí im bặt. Hùng mặt tái mét, đọc đi đọc lại: “Không phải… không thể nào…” Anh ấy hét lên: “Cha lừa dối! Tao không phải con ruột? Sao cha biết tao biển thủ mà vẫn im lặng?” Tuấn cười khẩy: “Thì ra anh tham lam vậy hả? Bán nhà để trả nợ à?” Chị Mai khóc: “Sao gia đình mình lại thế này? Mẹ ngoại tình… cha giấu hết…”
Cao trào bùng nổ. Hùng đấm vào tường, máu chảy: “Tao nuôi nhà này bao năm, giờ tao là kẻ ngoài? Tao đi đây!” Anh ấy xô cửa bỏ ra ngoài, tiếng xe máy rú ga trong mưa. Tuấn đuổi theo cãi vã, chị Mai ngất xỉu. Tôi cố níu kéo: “Anh chị ơi, cha yêu chúng ta mà! Thư cha viết để bảo vệ, không phải để chia rẽ!” Nhưng muộn rồi. Nhà cửa tan hoang, anh em không nhìn mặt nhau. Tôi ngồi một mình, ôm di chúc, lòng đau như cắt.
Mấy ngày sau, không khí nặng nề. Hùng không về, Tuấn nhậu nhẹt, chị Mai tránh mặt tôi. Tôi quyết định hành động. Tôi tìm đến công ty anh Hùng, biết anh đang trốn ở quán cà phê cũ. Tôi đưa anh bức thư đầy đủ, kể chi tiết cha đã tha thứ thế nào: “Cha biết anh biển thủ vì muốn giúp em Tuấn chữa bệnh hồi nhỏ, nhưng anh giấu. Cha tự hào về anh.” Hùng khóc, lần đầu tôi thấy anh yếu đuối: “Tao… tao sợ mất nhà, sợ anh em khinh.” Chúng tôi ôm nhau.
Twist bất ngờ đến khi tôi đọc kỹ lại thư cha. Ở trang cuối, cha viết: “Lan con, sự thật lớn nhất là… con cũng không phải con ruột của cha. Mẹ sinh con với người khác, nhưng cha nhận con từ bệnh viện, yêu con như báu vật. Cha dặn con vì con giống mẹ nhất – mạnh mẽ và bao dung. Đừng nói với anh em, hãy dùng tình yêu hàn gắn.” Tôi chết lặng. Hóa ra, tôi cũng là “kẻ ngoài”? Nhưng cha tin tôi sẽ không để bí mật phá hủy. Tôi giấu thư,召集 anh em lại.
Buổi họp gia đình cảm động. Tôi kể dối rằng thư chỉ tố cáo chuyện biển thủ, và cha tha thứ hết. Chúng tôi khóc, ôm nhau. Hùng thú nhận, hứa trả nợ. Tuấn xin lỗi vì ích kỷ. Chị Mai thì thầm: “Cha ở trên trời chắc vui lắm.” Chúng tôi dùng tiền sổ tiết kiệm sửa nhà, mở quán sửa xe mang tên cha. Rạn nứt dần lành, nhưng sâu thẳm, tôi biết bí mật cuối cùng sẽ mãi là của riêng mình – một minh chứng cho tình yêu vô điều kiện của cha.
Từ đó, gia đình tôi gắn bó hơn. Mỗi năm giỗ cha, chúng tôi kể chuyện ngày xưa, cười đùa. Bí mật trong sắt không làm chúng tôi thất vọng, mà chúng tôi dạy tôi bài học về thứ thứ và yêu thương. Cha ơi, con đã làm đúng lời cha suy.
