“Hôn sự này, nhà trai đi tay không. Vậy cháu trả lại cái không luôn cho đủ.”

Ngày cưới, trời đổ mưa phùn từ lúc tờ mờ sáng. Đám cưới vốn định tổ chức ngoài sân vườn, giờ chuyển vội vào nhà văn hoá khu phố. Cô dâu Ngân đứng sau cánh gà tạm bợ là cái rèm đỏ treo bằng sợi dây thừng mảnh, váy trắng cọ vào nền gạch ẩm rít nhè nhẹ. Bên ngoài, MC đang gào “Vui lên nào!” qua chiếc micro hú chữ ê kéo dài. Họ hàng nhà trai lố nhố, áo dài gấm đỏ, hoa cài ngực bóng loáng như môi phủ son.

Ngân ghì chặt quai giày, hít sâu. Cô hơn chú rể—Minh—ba tuổi. Cô mở quán nước đầu ngõ, bán trà đá, cà phê phin, bánh mì kẹp. Quán nhỏ bằng nửa bậc thềm nhà người ta, nhưng cô yêu cái nhịp quen tay rót nước, cái kiểu khách quen ngồi gọi “chị Ngân cho em ly bạc xỉu,” và tiếng tích tắc của đồng hồ nhựa treo góc cột. Bố cô là bảo vệ ngân hàng, cái mũ bạc màu luôn treo ngay cạnh cửa. Lương không bao nhiêu, nhưng ông ít nói mà ngay thẳng.

Từ ngày Minh dẫn về, họ hàng nhà anh nhìn cô như món đồ đang cân. “Con gái gì tay sạm nắng,” dì Ba chép miệng. “Bố làm bảo vệ ngân hàng à? Ôi giời.” Lúc đó, Ngân bật cười. Con gái người ta bán quán nước đấy, có sao đâu.

Nhưng rồi đến hôm nay.

Trước giờ rước dâu mười lăm phút, sân nhà văn hoá lốp bốp tiếng mưa. Mẹ Minh, bà Phượng, xốc lại cổ áo dài, giày gót nhọn gõ cộp cộp trên gạch. Bà đứng trên bục, giọng lanh lảnh như dao mỏng: “Hôm nay nhà chúng tôi… đi tay không rước dâu. Vì con dâu lớn tuổi hơn con trai tôi, lại đang bán quán nước kiếm sống, bố của con dâu chỉ là bảo vệ ngân hàng chẳng có gì trong tay. Lương tháng cũng chỉ bằng số lẻ của giúp việc nhà tôi. Thế nên… đi tay không tới rước dâu cũng là may lắm rồi.”Có thể là hình ảnh về đám cưới

Tiếng micro “bụp” một cái, căn phòng như bị hút hết không khí. Mấy cô em họ nhà trai che miệng cười, điện thoại mở camera, màn hình chớp chớp. Bên nhà gái, cô Tư của Ngân tái mặt, dì Mười gân cổ: “Ê bà nói cái gì lạ vậy?” Nhưng người MC đưa tay, cười chữa: “Chút bông đùa đầu giờ, cho vui thôi mà.” Bà Phượng ôn tồn: “Tôi nói thật.”

Lúc ấy, Ngân thấy mọi âm thanh trong tai biến thành tiếng mưa phẳng lì. Cô nhìn chiếc nhẫn cưới trong tay—cái nhẫn mỏng quá, hơi lỏng trên ngón áp út, mua từ một cửa hàng vàng chợ huyện. Minh đã cười, “Mình cưới xong sẽ đổi nhẫn to hơn. Đừng giận.” Cô đã cười lại, “To hay bé không quan trọng.”

Bây giờ, nhẫn nằm đó như một câu hỏi. Ngân nhấc tà váy, đi thẳng từ sau rèm ra giữa sảnh. Mọi người nhìn cô như một vệt sáng nghiêng qua mặt. Cô không nhìn ai, chỉ nhìn mẹ Minh. “Cháu xin lỗi,” cô nói, giọng bình thản đến lạ. “Hôn sự này, nhà trai đi tay không. Vậy cháu trả lại cái không luôn cho đủ.”

Cô tháo nhẫn ra, ném xuống nền gạch. Một tiếng “ting” như đinh ghim vào mắt mọi người.

“Con!” Minh hốt hoảng, bước tới giữ lấy tay cô. “Ngân, anh xin lỗi. Mẹ… mẹ nói quá lời.”

“Không phải lỗi của anh,” cô nói nhỏ. Cô quay sang mẹ mình—bà tần tảo, già hơn tuổi—và bố, cái mũ bảo vệ cũ kỹ ôm vào ngực như tấm chắn vô hình. “Mình về, bố mẹ.”

Ngân quay lưng. Tà váy quét qua mặt sàn. Trong đầu cô bỗng nổi lên mùi nước chè xanh, tiếng kéo ghế lạch cạch, khuôn mặt sạm nắng của bố lúc nhìn theo cô sáng nay: “Hạnh phúc không phải thứ người ta cho con, cũng không phải thứ con xin. Là thứ con đặt xuống và người khác nâng nó lên cùng con, thì mới là của con.”

Sau lưng, hội trường bùng nổ. Người nói, người chỉ trỏ, người chê, người thở dài. “Con gái giờ ghê nhỉ.” “Ui dồi, cãi mẹ chồng ngay lễ cưới.” “Đấy, hơn tuổi là khổ.” “Nhà trai đi tay không thật à?” Vài cái điện thoại livestream, bình luận dâng lên như nước.

Năm phút sau khi Ngân bước ra tới bậc thềm nhà văn hoá, trời bỗng vỡ ra một vệt sáng trắng lóa, sấm chớp theo sau như đổ nhà. Ai đó chạy bổ từ ngoài cổng vào, ướt sũng, mặt tái mét: “Chị Phượng ơi! Chị Phượng! Nhà… nhà em nhận tin sét đánh rồi!” Giọng anh họ Minh lạc đi. “Chi nhánh công ty bên Thủ Đức vừa bị kiểm tra, tài khoản bên ngân hàng bị phong toả. Công ty của anh Hùng bị thanh tra, cổ phiếu trượt dốc. Báo mạng đang lên rồi. Người ta đổ tới… Xe công an đậu kín!”

Bà Phượng như bị rút hết máu mặt. Bà bấu vào thành bàn cỗ, mắt chớp liên hồi. “Phong toả… Cái gì? Tại sao? Nhà tôi… nhà tôi…” Bà quay qua nhìn Minh, rồi nhìn quanh tìm ai đó để bấu víu. Mấy cô họ hàng vừa cười cợt nãy giờ vội cất điện thoại, mặt xanh hơn tàu lá.

Tin lan như lửa gặp rơm. Người nhà trai bỗng hối hả dỡ hoa, kéo phông. Mưa xối như ai dội chậu trước cổng. Những người từng chép miệng “Bảo vệ ngân hàng” giờ nhìn nhau, không ai cười. Ngân dừng lại dưới mái hiên, nghe tiếng MC loay hoay tắt nhạc, tiếng bà Phượng rít lên: “Ai gọi cho bố mày đi! Gọi luật sư! Gọi kế toán! Trời ơi là trời!”

Minh đứng cách Ngân một bậc thang, nước mưa đọng trên tóc, mắt đỏ. Anh nhìn cô, như muốn nói điều gì đó mà cổ họng bị nghẹn. “Ngân… em có thể… đừng đi vội?”

Ngân nhìn anh thật lâu. Nhiều tháng qua, không phải cô không thấy Minh kẹt giữa mẹ và cô. Anh vẫn bảo vệ cô, nhưng hay khất lần chuyện góp vốn mở quán rộng hơn, chuyện đứng ra nói với bà Phượng về sự tôn trọng. “Để anh sắp xếp, đừng làm mẹ buồn.” Cô chờ. Cô tin.

Cánh cửa xe taxi vẩy nước. Ngân đứng lặng. Bên kia đường, quán chè bà Năm vẫn mở, dãy ghế nhựa thẫm nước mưa. Bất chợt, cô nhớ đêm ba tháng trước, Minh ngồi ở đó, đôi tay đan vào nhau: “Anh thương em. Anh muốn cưới vì anh thấy bình yên ở quán nước của em.” Cô đã cười, “Em chẳng có gì để đem vào nhà anh trừ cái bình yên này.” Minh nắm tay cô, “Thế là đủ.”

Ngân mím môi. Cô buông tay khỏi cánh cửa xe. “Anh về lo việc nhà đi,” cô nói, giọng ấm và rõ. “Hôm nay chúng ta không cưới nữa. Không phải vì tin sốc của nhà anh. Mà vì hôm nay em thấy rõ chúng ta cưới sẽ đặt cái bình yên của em xuống để người khác giẫm lên.” Cô cúi đầu chào bố mẹ anh—dù bà Phượng đã quay mặt đi—rồi bước đi bên cạnh bố mẹ mình. Bố đội mũ, đi chậm mà chắc, tay trái che mưa cho vợ, tay phải che mưa cho con.

Ba ngày sau, đoạn video “Cô dâu trả nhẫn giữa lễ cưới vì bị mẹ chồng xúc phạm” vẫn nằm trong nhóm “Hot trend” của mấy diễn đàn. Người ta chia phe: phe nổi giận, phe giễu cợt, phe khuyên can. “Con dâu gì mà hỗn.” “Chị này ngầu ghê.” “Nói thế thì ai chịu được.” “Làm rùm beng quá.” Dưới mỗi bài là những câu chuyện nhỏ li ti của muôn gia đình: bà sui này, mẹ chồng kia, đứa con nọ. Có người nhắc tên quán Ngân, dọa tẩy chay; có người hẹn nhau ghé ủng hộ. Quán nước đầu ngõ bỗng đông hơn hẳn. Người ta đến, không chỉ uống trà, mà còn muốn nhìn cô dâu “ném nhẫn”.

Ngân pha cà phê, mùi phin chảy tí tách; cô gật đầu với khách, bàn tay vẫn đều đặn. Cô thấy xấu hổ? Có. Cô thấy nhẹ? Cũng có. Tối nào tắt đèn, cô vẫn mím môi nhớ tiếng nhẫn chạm gạch, tim nhói. Nhưng sáng ra, nghe tiếng lộc cộc của những chiếc ly, cô hiểu mình còn phải sống. Mẹ bảo: “Con cứ bán, con cứ cười. Người ta nói gì mặc họ. Con đã giữ được lòng tự trọng.”

Chiều ngày thứ tư, Minh đến. Anh đứng ở đầu ngõ, gầy đi, áo sơ mi không ủi phẳng như trước. Mưa đã tạnh, trời như vừa tắm xong, hẻm tão ướt phản chiếu nắng loe loé. Anh ngồi xuống ghế nhựa, im lặng. Ngân đặt trước mặt anh ly bạc xỉu. “Của anh.” Rồi quay đi múc đá bào.

Một lúc lâu, Minh mới nói: “Nhà anh… hỗn loạn lắm. Ba anh bị gọi lên làm việc. Mẹ… đi nằm viện vì huyết áp. Người ta gọi, mẹ vẫn hỏi: ‘Chúng nó có nghe ta nói nhục nó ở đám cưới không?’ Anh không biết trả lời sao.” Anh thở dài. “Anh không xin em quay lại ngay. Anh chỉ muốn nói anh hiểu vì sao em làm vậy.”

Ngân không đáp.

“Anh cũng muốn nói,” Minh tiếp, “nếu ngày đó anh đứng ra nói câu: ‘Mẹ, con xin lỗi, chúng con hoãn lễ,’ có lẽ đỡ tệ. Nhưng anh sợ. Sợ mẹ, sợ sĩ diện, sợ họ hàng. Rốt cuộc, người chịu đựng là em.” Anh nhìn vào ly bạc xỉu. “Em bảo anh chọn. Anh chưa chọn. Hôm nay anh tới để chọn.”

“Nói đi,” Ngân vẫn quay lưng, lau quầy. Trái tim như thắt lại.