Tiếng trống, tiếng kèn hòa lẫn với giọng hò reo của đám bạn phù dâu. Tôi đứng trong phòng trang điểm, nhìn mình qua tấm gương lớn. Chiếc váy cưới trắng ôm lấy dáng người, đuôi váy dài quét nhẹ trên nền gạch. Mái tóc búi cao, vài lọn xoăn rơi xuống gò má, tô điểm bằng chiếc trâm ngọc trai sáng lấp lánh.
Nhưng giữa cái rực rỡ ấy, lòng tôi lại đầy chộn rộn. Không phải vì hồi hộp trước giờ lên xe hoa, mà vì… mẹ tôi.
Thực ra, mẹ tôi đã mất từ năm tôi mười tuổi. Cha tôi lấy vợ khác, rồi cũng bỏ đi khi tôi mười sáu. Từ đó, tôi sống một mình, làm đủ nghề để nuôi bản thân. Ngày cưới đến gần, họ hàng bên nội bên ngoại chẳng còn ai liên hệ. Bạn bè hỏi: “Mẹ cậu đâu? Hôm cưới ai trao cậu cho chú rể?”. Tôi cười trừ, bảo là có. Nhưng trong lòng, một khoảng trống lạnh ngắt.
Và rồi, ý tưởng đó lóe lên — một ý tưởng mà nếu kể ra, hẳn nhiều người sẽ cho là liều lĩnh. Tôi quyết định nhờ bà ăn xin hay ngồi ở góc chợ gần nhà đóng giả mẹ mình trong lễ cưới.
Bà tên gì, tôi không biết. Chỉ biết mọi người gọi bà là “bà Ba khùng”. Bà mặc áo nâu sờn, đội nón lá rách, dáng gầy còm, ánh mắt lúc thì lơ đãng, lúc lại sáng lên lạ thường. Có những hôm tôi đưa bà ổ bánh mì, bà chỉ cười, không nói gì.
Hôm tôi ngỏ ý:
— Bà… bà có thể giúp cháu một việc được không? Hôm cưới, bà… làm mẹ cháu, được không? Cháu sẽ cho bà ít tiền.
Bà im lặng một lúc, rồi gật đầu, đôi mắt ánh lên một tia khó đoán.
Ngày cưới, tôi đón bà ở đầu hẻm. Thay vì bộ quần áo rách, bà mặc chiếc áo dài gấm màu tím tôi thuê từ tiệm. Mái tóc bạc búi gọn, gương mặt gầy guộc trở nên hiền từ, ánh mắt nhìn tôi như chan chứa điều gì.
— Đẹp quá, con gái… — bà khẽ nói.
Tôi hơi khựng lại. Cách bà gọi tôi “con gái” khiến tim tôi thắt lại, nhưng tôi vội bỏ qua, nghĩ đó chỉ là một câu buột miệng.
Đám cưới rộn ràng. Tiếng nhạc, tiếng chúc phúc, tiếng cười nói tràn ngập. Ai cũng khen “mẹ cô dâu” phúc hậu, hiền lành. Tôi chỉ cười, không đính chính.
Đến nghi thức trao quà cưới, hai bên gia đình lần lượt lên sân khấu. Khi đến lượt “mẹ” tôi, tôi định sẽ chỉ cần bà trao cho tôi một phong bì tượng trưng, rồi xuống. Nhưng không.
Bà nắm chặt tay tôi, kéo tôi lại gần micro. Giọng bà run run, nhưng rõ ràng:
— Hôm nay, tôi không chỉ là mẹ cô dâu… tôi là chị ruột của mẹ nó.
Cả khán phòng ồ lên. Tôi chết lặng, mắt mở to.
Bà tiếp tục:
— Mẹ nó mất sớm. Tôi… không đủ điều kiện nuôi nó, nên chỉ dám lặng lẽ theo dõi từ xa. Tôi giả làm ăn xin, để được ở gần, để giúp nó những lúc khó khăn. Có khi chỉ là vài nghìn lẻ bỏ vào tay nó, có khi là lon gạo để nó nấu qua bữa.
Bà móc trong túi ra hai cây vàng, đặt vào tay tôi:
— Đây là tất cả những gì tôi dành dụm mấy chục năm. Hôm nay, tôi trao cho con, như một lời chúc phúc của mẹ.
Những mảnh ký ức như cuộn phim quay ngược: ngày tôi bị đuổi khỏi phòng trọ, một bà lão dúi vào tay tôi tờ 50 nghìn; ngày mưa tầm tã, tôi thấy trong túi mình có gói xôi nóng không biết ai bỏ vào; ngày tôi bị sốt, có người gõ cửa đưa viên thuốc hạ sốt rồi biến mất…
Tất cả đều là bà.
Nước mắt tôi trào ra. Tôi ôm chầm lấy bà, cảm giác như vừa tìm lại một phần máu thịt đã mất.
Sau lễ cưới, bà từ chối về sống cùng tôi, bảo:
— Con có gia đình mới, cứ sống hạnh phúc. Bà vẫn quen chỗ chợ, quen cái nón rách, cái áo cũ rồi.
Nhưng từ hôm đó, tôi luôn dành sẵn một mâm cơm mỗi chiều, và bà vẫn ghé, vẫn gọi tôi là “con gái”.
Mỗi lần nhìn bà ngồi nhẩn nha nhai miếng cá kho, tôi lại nhớ đến ngày cưới hôm ấy — ngày mà bí mật tôi tưởng chỉ là trò che mắt đời, lại hóa ra là món quà lớn nhất đời mình.
