Chương 1: Đêm Vỡ Vụn
Đêm hôm ấy, cả xóm nhỏ ven sông đang chìm trong giấc ngủ yên tĩnh thì một tiếng la thất thanh vang lên, xé toang màn đêm đặc quánh. Tiếng hét không phải của sự sợ hãi ma quỷ, mà là của nỗi đau đớn và tuyệt vọng tột cùng, phát ra từ căn nhà gỗ của gia đình ông Lưu. Ngay lập tức, ánh đèn từ các nhà xung quanh bật sáng như những con mắt hoảng hốt. Người dân, khoác vội tấm áo, hớt hải kéo ra xem, lòng đầy lo âu. Ai cũng rùng mình khi thấy cảnh tượng hỗn loạn bên trong căn nhà – nơi trước nay vẫn luôn được xem là một gia đình mẫu mực, một biểu tượng của sự nền nếp và hạnh phúc trong xóm.
Ông Lưu – một người đàn ông ngoài sáu mươi, từng là cán bộ xã về hưu, một người mà cả làng đều kính trọng vì sự điềm đạm và kiến thức – giờ đây nằm gục trên sàn nhà, bất động. Mùi rượu nồng nặc bốc lên từ người ông, hòa quyện với không khí căng thẳng đến nghẹt thở. Trên gương mặt ông, sự kinh hoàng và tội lỗi xen lẫn, tạo thành một biểu cảm không thể nào diễn tả nổi. Trước mắt ông là con trai – anh Tuấn, và người con dâu – chị Hà. Cả hai đứng đó, đôi mắt sưng đỏ vì khóc, tay chân run rẩy không ngừng. Chị Hà nép sau lưng chồng, ánh mắt chị trống rỗng, như thể linh hồn đã lìa khỏi xác.
Không một ai trong xóm hiểu chuyện gì vừa xảy ra. Họ chỉ biết rằng, bức tranh hoàn hảo về gia đình ông Lưu vừa vỡ tan thành trăm mảnh chỉ trong một đêm.
Tin đồn lan nhanh như một cơn gió độc. Người thì nói ông Lưu say rượu, lời ra tiếng vào lẫn lộn khiến cả nhà hiểu lầm, dẫn đến xô xát. Người khác lại thì thầm, có điều gì đó mờ ám hơn thế — một bí mật khủng khiếp mà cả gia đình đã cố gắng che giấu bấy lâu nay. Cảnh sát được mời tới. Một vụ việc tưởng chừng chỉ là chuyện gia đình, bỗng chốc trở thành đề tài điều tra, khiến cả vùng quê vốn yên ả bỗng chấn động.
Trung úy Hòa, một sĩ quan trẻ nhưng dày dạn kinh nghiệm với những vụ án tâm lý phức tạp, được phân công điều tra. Anh bước vào căn nhà trong buổi sáng hôm sau, khi những tia nắng đầu ngày yếu ớt chiếu qua khung cửa sổ, làm nổi bật những hạt bụi lơ lửng trong không khí. Mùi rượu của đêm qua vẫn còn thoang thoảng, quyện với mùi khói hương trầm mặc và một không khí căng thẳng đến gai người. Trên chiếc bàn gỗ ở gian giữa, những ly rượu uống dở vẫn còn đó, như những chứng nhân câm lặng của một bi kịch.
Mỗi người trong nhà đều né tránh ánh mắt nhau, chìm trong một sự im lặng nặng nề.
Ông Lưu ngồi trên chiếc ghế bành cũ kỹ, lưng còng xuống, hai tay đan vào nhau. Ông im lặng, không nói bất cứ điều gì ngoài một câu duy nhất, lặp đi lặp lại như một cái máy hỏng:
– “Tôi… tôi chỉ nhớ mình uống. Rồi mọi thứ tối sầm lại.”
Giọng ông khàn đặc, lạc đi. Nhưng Hòa nhận ra, đó không phải là sự im lặng của một người vô tội, mà là sự im lặng của nỗi xấu hổ đã chạm đến tận cùng.
Nhưng ánh mắt của bà Thoa – vợ ông – lại chứa đầy uất nghẹn. Bà ngồi ở một góc phòng, đôi vai gầy guộc run lên. Khi Hòa hỏi chuyện, nước mắt bà cứ thế tuôn rơi.
– “Suốt mấy năm nay… ông ấy ngày càng thay đổi,” bà nói trong tiếng nấc. “Rượu… rượu đã biến ông ấy thành một con người khác. Một con người mà tôi không còn nhận ra nữa.”
Bà Thoa kể rằng, từ ngày về hưu, ông Lưu bắt đầu tìm đến rượu như một người bạn. Ban đầu chỉ là vài ly cho vui, nhưng dần dần, ông không thể sống thiếu nó. Những cơn say của ông ngày càng nhiều hơn, và mỗi lần say, ông lại trở nên cộc cằn, nói những lời khó nghe. Bà đã khuyên can, đã khóc lóc, nhưng tất cả đều vô ích.
Còn chị Hà, con dâu của ông, người phụ nữ vốn xinh đẹp, hoạt bát, nay gầy gò, xanh xao, ít nói hẳn. Ánh mắt chị lúc nào cũng như có một màn sương mờ che phủ, thỉnh thoảng lại thoáng qua một tia sợ hãi hoảng loạn khi có ai đó vô tình chạm vào người. Chị chỉ ngồi đó, im lặng, hai bàn tay vò nát vạt áo.
Hòa bắt đầu nghi ngờ. Vụ việc này không giống một vụ án hình sự thông thường, không có dấu hiệu tấn công vật lý rõ ràng. Nhưng những khoảng lặng kỳ lạ, những ánh mắt lảng tránh, và nỗi đau không thể gọi tên trong ngôi nhà này còn đáng sợ hơn bất kỳ vết thương nào. Anh biết rằng, có những tội ác không để lại dấu vết trên cơ thể, nhưng lại khắc sâu những vết sẹo vĩnh viễn trong tâm hồn.
Anh quyết định bắt đầu từ những người hàng xóm. Anh lặng lẽ dò hỏi, và câu trả lời anh nhận được gần như giống hệt nhau: “Gia đình đó hiền lành, có học thức, trước nay chưa từng nghe thấy tiếng cãi vã to tiếng bao giờ. Ông Lưu là niềm tự hào của cả xóm. Nhưng mà… dạo gần đây, chúng tôi thấy cô con dâu hay ra bờ sông ngồi một mình, mặt buồn lắm. Trông cô ấy cứ như người mất hồn.”
Một người hàng xóm lớn tuổi còn kể thêm: “Có mấy lần tôi thấy ông Lưu say, nói năng hơi lớn tiếng, nhưng bà Thoa đều lựa lời cho qua. Bà ấy là người phụ nữ chịu đựng, lúc nào cũng muốn giữ thể diện cho chồng con. Chắc là có chuyện gì đó mà người ngoài không biết được.”
Trung úy Hòa trở về văn phòng, trong đầu đầy những suy tư. Anh cảm nhận được sức nặng của sự im lặng. Trong nhiều gia đình, đặc biệt là ở những vùng quê nơi danh dự và thể diện được đặt lên hàng đầu, sự im lặng đôi khi là một bức tường thành kiên cố để che giấu những sự thật đau lòng. Nhưng bức tường đó, nếu không được phá bỏ, sẽ trở thành một nhà tù giam cầm chính những người ở bên trong.
Chương 2: Những Lời Khai Đẫm Nước Mắt
Một tuần trôi qua, cuộc điều tra dần dần hé lộ những điều mà không một ai muốn tin. Trung úy Hòa quyết định nói chuyện riêng với từng thành viên trong gia đình, tách họ ra khỏi sự ảnh hưởng của nhau. Anh tin rằng, chỉ khi ở một mình, họ mới dám đối diện với sự thật.
Anh bắt đầu với bà Thoa. Trong căn phòng nhỏ tại trụ sở công an xã, bà Thoa ngồi đối diện Hòa, đôi mắt trũng sâu.
– “Thưa bác, cháu biết chuyện này rất khó nói. Nhưng nếu chúng ta không làm rõ, nỗi đau này sẽ còn mãi,” Hòa bắt đầu một cách nhẹ nhàng.
Bà Thoa im lặng một lúc lâu, rồi bà bật khóc.
– “Cậu ơi, tôi khổ tâm lắm. Ông ấy… ông ấy là một người tốt. Trước đây, ông ấy chưa bao giờ to tiếng với vợ con. Nhưng từ khi về hưu, ông ấy cứ như biến thành người khác. Mỗi lần có hơi men vào, ông ấy lại nói những lời… những lời mà tôi không dám nghe.”
– “Những lời gì ạ?” Hòa hỏi, giọng vẫn ôn tồn.
– “Ông ấy nói rằng tôi không còn giá trị gì, rằng tôi chỉ là một bà già vô dụng. Ông ấy chì chiết, mắng nhiếc tôi trước mặt con dâu. Nhưng điều đáng sợ nhất không phải là những lời nói với tôi…” Bà ngừng lại, run rẩy.
– “Mà là với chị Hà, phải không ạ?” Hòa đoán.
Bà Thoa gật đầu, nước mắt lã chã. “Đúng vậy. Ông ấy bắt đầu để ý con Hà nhiều hơn. Ban đầu chỉ là những lời khen ngợi có phần suồng sã. Tôi đã nhắc nhở ông ấy, nhưng ông ấy gạt đi, nói tôi ghen tuông vớ vẩn. Rồi dần dần, những lời nói của ông ấy ngày càng quá trớn. Những đêm say, ông ấy lảm nhảm những điều không đứng đắn về con dâu. Tôi vừa xấu hổ, vừa sợ hãi. Tôi chỉ biết dặn con Hà cố gắng tránh mặt bố chồng khi ông ấy say.”
Cuộc nói chuyện với anh Tuấn còn khó khăn hơn. Anh là một người đàn ông hiền lành, yêu thương vợ con, nhưng lại bị giằng xé giữa lòng hiếu thảo với cha và trách nhiệm bảo vệ vợ mình.
– “Anh có biết những chuyện cha mình đã làm không?” Hòa hỏi thẳng.
Anh Tuấn cúi gằm mặt, hai bàn tay nắm chặt lại đến mức các khớp ngón tay trắng bệch.
– “Tôi… tôi có nghe mẹ tôi nói qua. Nhưng tôi không muốn tin. Đó là cha tôi, người đã nuôi tôi khôn lớn. Tôi cứ nghĩ… chắc mẹ tôi nhạy cảm quá. Chắc cha tôi say nên nói năng không kiểm soát.”
– “Vậy đêm hôm đó, chuyện gì đã xảy ra?”
– “Đêm đó, tôi và mẹ đi ăn giỗ bên ngoại về muộn. Khi chúng tôi về đến nhà, chúng tôi nghe thấy tiếng Hà la hét trong phòng. Chúng tôi tông cửa vào thì thấy cha tôi… ông ấy đang say mềm, đứng trước cửa phòng con dâu, tay nắm lấy tay nắm cửa, miệng thì lảm nhảm những lời không ra gì. Vợ tôi đang ở trong phòng, khóc nấc lên, cố gắng giữ chặt cánh cửa từ bên trong. Tôi… tôi đã không kiềm chế được. Tôi đã đẩy cha tôi ra. Ông ấy ngã xuống sàn.”
Giọng anh Tuấn vỡ ra ở những từ cuối cùng. Nỗi đau của một người con phải đối đầu với chính cha mình là một nỗi đau không thể diễn tả. Anh đã im lặng quá lâu, phần vì sợ, phần vì muốn giữ thể diện cho gia đình. Nhưng sự im lặng đó đã suýt chút nữa đẩy vợ anh vào bi kịch.
Cuối cùng là cuộc nói chuyện với chị Hà. Chị ngồi đó, mong manh như một chiếc lá. Hòa không hỏi dồn dập. Anh chỉ đặt trước mặt chị một tờ giấy và một cây bút.
– “Chị có thể viết ra bất cứ điều gì chị cảm thấy khó nói. Không ai ép buộc chị cả. Nhưng đây là cơ hội để chị giải thoát cho chính mình.”
Chị Hà nhìn Hòa, trong ánh mắt chị có một tia biết ơn. Chị cầm lấy cây bút, bàn tay vẫn còn run. Chị viết rất chậm. Mỗi con chữ như được khắc ra từ nỗi đau của chị. Bản tường trình của chị không dài, nhưng nó khiến cả đội điều tra phải lặng đi. Chị không kể lể chi tiết ông Lưu đã làm gì cụ thể, chị chỉ viết:
“Con chưa bao giờ nghĩ người mà mình kính trọng, người mà mình vẫn gọi là cha, lại có thể khiến con sợ hãi đến thế. Những lời nói của ông trong những cơn say như những mũi dao đâm vào lòng tự trọng của con. Con không dám nói với ai, vì sợ chồng con sẽ tổn thương, sợ mẹ chồng con sẽ đau lòng. Con đã cố gắng chịu đựng, cố gắng tin rằng đó chỉ là do rượu. Nhưng con không thể chịu đựng thêm được nữa. Đêm hôm đó, nếu chồng và mẹ không về kịp, con không biết chuyện gì sẽ xảy ra. Con chỉ muốn được sống trong bình yên.”
Chương 3: Sự Sụp Đổ Của Một Tượng Đài
Ông Lưu bị triệu tập lên trụ sở. Trong phòng hỏi cung lạnh lẽo, người đàn ông từng được cả làng kính trọng giờ đây ngồi cúi gằm mặt, lưng còng rạp xuống. Ông không còn vẻ uy nghiêm của một vị cán bộ xã, chỉ còn lại hình hài của một kẻ tội đồ đang đối diện với chính tội lỗi của mình.
Trung úy Hòa không cần phải hỏi nhiều. Anh chỉ đặt bản tường trình của bà Thoa, lời khai của anh Tuấn, và đặc biệt là những dòng chữ đẫm nước mắt của chị Hà lên bàn.
– “Bác đọc đi ạ,” Hòa nói khẽ.
Ông Lưu run run cầm lấy những tờ giấy. Ông đọc rất chậm. Càng đọc, mặt ông càng tái đi. Khi đọc đến những dòng chữ của chị Hà, nước mắt ông bắt đầu rơi. Những giọt nước mắt không phải vì oan ức, mà là vì sự xấu hổ tột cùng.
– “Tôi… tôi không nhớ,” ông lẩm bẩm. “Trong những cơn say, tôi thật sự không nhớ rõ mình đã nói gì, làm gì. Tôi chỉ biết, khi tỉnh dậy, tôi thấy ánh mắt của mọi người nhìn tôi đầy sợ hãi và xa lánh. Tôi đã khiến tất cả mọi người tổn thương.”
Giọng ông lạc đi, đầy hối hận.
– “Tôi không thể đối diện với gia đình mình nữa. Tôi cũng không thể tha thứ cho chính bản thân mình.”
Vụ việc không có tội danh hình sự rõ ràng vì chưa có hành vi tấn công cụ thể, những lời nói và hành động của ông Lưu, dù ghê tởm, vẫn chỉ dừng lại ở mức độ quấy rối và đe dọa. Nhưng cái giá mà ông phải trả còn nặng nề hơn bất kỳ bản án nào. Đó là danh dự, là tình thân, là niềm tin của tất cả những người từng yêu quý và kính trọng ông. Tòa án lương tâm mới là nơi phán xét khắc nghiệt nhất.
Sau ngày hôm đó, gia đình ông Lưu chính thức tan vỡ. Bà Thoa, người phụ nữ đã dành cả đời để vun vén cho gia đình, đã nộp đơn xin ly thân. Bà không thể tiếp tục sống chung với người đàn ông đã gây ra nỗi sợ hãi cho con dâu mình. Chị Hà, cùng với sự hỗ trợ của chồng, đã dọn ra ở riêng. Chị cần một không gian an toàn để chữa lành những vết thương tâm lý. Còn anh Tuấn, người con trai duy nhất, đã xin chuyển công tác lên một tỉnh khác. Anh không thể ở lại nơi này, nơi mà mỗi góc nhà, mỗi con đường đều gợi lại nỗi đau và sự hổ thẹn của gia đình.
Ngôi nhà gỗ ven sông, vốn lúc nào cũng rộn rã tiếng cười, nay chìm trong một sự im lặng chết chóc. Cánh cửa đóng im ỉm, khu vườn không ai chăm sóc, cỏ dại bắt đầu mọc um tùm. Bức tranh về một gia đình mẫu mực đã hoàn toàn sụp đổ.
Chương 4: Lời Xin Lỗi Muộn Màng
Ba tháng sau, trung úy Hòa có dịp trở lại vùng quê ấy trong một chuyến công tác. Anh đi ngang qua ngôi nhà cũ của ông Lưu, lòng không khỏi bồi hồi. Anh nhìn ngôi nhà, thấy cánh cửa gỗ chỉ khép hờ. Trong sân, một bóng dáng già nua, lặng lẽ đang trồng lại mấy khóm chuối, đôi tay run run. Đó là ông Lưu.
Hòa bước vào sân. Ông Lưu ngẩng lên, nhìn thấy Hòa, ông có chút giật mình, rồi lại cúi xuống, tiếp tục công việc của mình. Trông ông già đi cả chục tuổi, mái tóc bạc trắng, lưng còng hơn. Không còn mùi rượu, chỉ còn lại mùi của đất, của cây cỏ, và của sự cô đơn.
Hòa đến gần, đặt lên chiếc bàn đá cũ kỹ một tờ báo địa phương. Trên trang nhất có một bài viết với tiêu đề: “Những gia đình tan nát vì rượu và sự im lặng.”
Ông Lưu run run cầm lấy tờ báo, đọc một hồi lâu. Đôi mắt ông ngấn lệ. Rồi ông hỏi nhỏ, giọng khàn đặc:
– “Cậu nghĩ… một người như tôi, còn có thể sửa chữa được không?”
Hòa nhìn người đàn ông trước mặt, không còn là nhìn một đối tượng điều tra, mà là nhìn một con người đang chìm trong đau khổ. Anh đáp khẽ:
– “Sửa được hay không… không quan trọng bằng việc bác dám đối diện với chính mình. Đôi khi, một lời xin lỗi muộn màng không thể thay đổi được quá khứ, nhưng nó có thể cứu rỗi được một linh hồn.”
Ông Lưu gật đầu, nước mắt lăn dài trên gò má nhăn nheo. Ông không nói gì thêm, chỉ lẳng lặng gấp tờ báo lại. Hòa chào ông rồi ra về. Khi đi được một đoạn, anh ngoái đầu lại, vẫn thấy bóng dáng già nua của ông Lưu đứng đó, giữa khu vườn hoang tàn, như một cái cây khô đang cố gắng bám rễ vào cuộc đời một lần nữa. Con đường phía trước của ông sẽ còn rất dài và đầy chông gai, nhưng ít nhất, ông đã bắt đầu bước đi đầu tiên: bước đi của sự đối diện. Và đó, có lẽ, là tia hy vọng duy nhất còn sót lại sau một bi kịch.
